VNREDSat-1: Vệ tinh viễn thám đầu tiên của Việt Nam đã đi về đâu?

Vệ tinh VNREDSat-1 là vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam (hay còn gọi là vệ tinh viễn thám). Vệ tinh hoàn toàn có thể được điều khiển để chụp ảnh, tại bất kỳ khu vực nào trên lãnh thổ Việt Nam và các khu vực trên Trái đất.

Tên lửa VEGA VV02 mang theo vệ tinh VNREDSat-1 phóng vào không gian

Vệ tinh VNREDSat-1

Vệ tinh VNREDSat-1 (Vietnam Natural Resources, Environment & Diaster – monitoring Satellite-1) được chế tạo bởi Công ty EADS Astrium (Pháp), nay là Airbus Defence and Space (ADS), được phóng vào vũ trụ ngày 7/5/2013 cùng với vệ tinh Proba-V của ESA và CNES trên tên lửa đẩy VEGA của Arianespace tại bãi phóng Guiana, Kourou (thuộc Pháp). Đây cũng là nơi công ty ArianeSpace đã phóng thành công hai vệ tinh viễn thông của Việt Nam: VINASAT 1 và VINSASAT 2.

Số phận 7 vệ tinh của Việt Nam giờ ra sao?

Cấu trúc của vệ tinh

Hệ thống VNREDSat-1 bao gồm các cấu phần chính gồm:

• 1 quả vệ tinh hoạt động trên quỹ đạo
• 1 trạm thu phát tín hiệu điều khiển vệ tinh băng S (đặt tại Hòa Lạc)
• 1 trung tâm điều khiển và lưu trữ dữ liệu dự phòng (đặt tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam)
• 1 trạm thu dữ liệu ảnh băng X (đặt tại Cục Viễn thám quốc gia, Bộ Tài nguyên và Môi trường).

Cấu trúc vệ tinh dạng hình hộp có kích thước 600 mm x 600 mm x 100 cm, có trọng lượng khoảng 120kg. Tuổi thọ của vệ tinh theo thiết kế là 5 năm.

Cấu tạo của vệ tinh viễn thám VNREDSat-1

Kết hợp với khả năng linh hoạt của thế hệ vệ tinh nhỏ , quỹ đạo này cho phép VNREDSat-1 có thể tiếp cận và chụp mọi khu vực trên thế giới trong thời gian kể từ khi nhận yêu cầu không quá 3 ngày với góc xoay của vệ tinh so với hướng vuông góc mặt đất tối đa 35 độ và không quá 8 ngày với góc xoay tối đa 10 độ.

Các chuyên gia của Astrium đang kiểm tra và lắp đặt vệ tinh VNREDSat-1 của Việt Nam

Các chuyên gia của Astrium đang kiểm tra VNREDSat-1

Vệ tinh VNREDSat-1 được các chuyên gia đưa vào khoang chở hàng của tên lửa đẩy VEGA. Nguồn ảnh: anninhthudo.

VNREDSat-1 có khả năng chụp một dải ảnh rộng 17,5km liên tục kéo dài tới 4000km ở chế độ chụp ảnh đa phổ và khoảng 1000km ở chế độ chụp ảnh toàn sắc. Kích thước mỗi cảnh ảnh của VNREDSat-1 là khá nhỏ 17.5 x 17.5km, điều này dẫn đến việc lượng dữ liệu thu nhận được ngày càng nhiều.

Nhiệm vụ chính là chụp ảnh bề mặt Trái đất, cung cấp một số lượng lớn ảnh quang học có phân giải cao một cách chủ động và kịp thời cho việc giám sát tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai, biến đổi khí hậu phục vụ phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng.

Quá trình phóng vệ tinh

Tầng trên của tên lửa đẩy VEGA là module phóng nhiên liệu lỏng với khả năng kích hoạt nhiều lần. VNREDSat-1A được triển khai cuối cùng sau lần tái kích hoạt của module này. 

Vệ tinh hoạt động trên quỹ đạo đồng bộ Mặt trời (Sun Synchronous Orbit – SSO).

• Độ cao quỹ đạo trên xích đạo: 680km.
• Góc nghiêng mặt phẳng quỹ đạo: 98,13o.
• Độ tròn quỹ đạo: 0,001193.
• Chu kỳ quỹ đạo: 5909,6 giây

VNREDSat-1A rời tên lửa đẩy sau 1 giờ 57 phút. Sau khi kết thúc gia đoạn vện hành thử nghiệm, hệ thống vệ tinh VNREDSat-1 chính thức được bàn giao cho Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) vận hành, khai thác, sử dụng vào ngày 4/9/2013.

Hiện trạng vệ tinh VNREDSat-1

Trong năm 2021, Cục Viễn thám quốc gia đã thu được 8.767 cảnh ảnh với khoảng 4.384 cặp cảnh ảnh toàn sắc và đa phổ ở vệ tinh VNREDSat-1 và thu nhận được 66 ảnh vệ tinh thế hệ mới SPOT 6/7.

Một số ảnh viễn thám được chụp từ vệ tinh VNREDSat-1:

Ảnh chụp sông Hồng đoạn đi qua Hà Nội tại độ phân giải 2.5m, thu được sau khi phóng vệ tinh 48h. Nguồn: vast.ac.vn

Ảnh viễn thám chụp đảo Phú Quốc. Nguồn: vast.ac.vn

Ảnh chụp thành phố ROME. Nguồn: vast.ac.vn

Và cuối cùng, sau 9 năm bền bỉ hoạt động và cống hiến không ngừng nghỉ, vệ tinh VNREDSat-1 đã hoạt động vượt quá 3 năm so với thiết kế, và đã cung cấp những nguồn dữ liệu ảnh vệ tinh quý giá cho người Việt Nam, vẫn đảm bảo chất lượng và hiệu quả để sử dụng cho các ứng dụng phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh của Việt Nam. 

Nguồn: Tổng hợp